Van meedoen naar samendoen

Diversiteit en inclusie staan volop in de belangstelling. Al jaren staat een afspiegeling van de bevolking in de politiek op de agenda. Hoeveel vrouwen staan er op de kieslijst, zijn er mensen bij met een migratie-achtergrond? Of iemand die zich tot de groep lhbtiq+ rekent? Op alle levensterreinen willen we dat iedereen mee kan doen. Maar over wie hebben we het eigenlijk? Wie zou er mee moeten doen met wie?

Auteur: Ariene van der Kooij

Meedoen suggereert dat er al iets gaande is, waar anderen ook aan deel mogen nemen. Een feestje waarvoor je wordt uitgenodigd: de organisatie bepaalt wie er mogen komen. De zaal is al aangekleed, de catering geregeld, je danst op de muziek die gedraaid wordt. Leuk dat je er bent!

The usual suspects

We weten dat mensen met bepaalde kenmerken of achtergronden op verschillende gebieden zijn achtergesteld in de maatschappij. De stem van niet-westerse migranten, mensen met een beperking, ouderen of juist jongeren wordt niet altijd goed gehoord. Logisch dat inclusie vaak gaat over het betrekken van deze groepen. Toch?

Muurbloempjes

Maar, om bij het feestje te blijven, wat als onze gasten het niet zien zitten om te komen? Omdat ze: de locatie niet kunnen bereiken in hun rolstoel, ze niets kunnen verstaan als er dansmuziek gedraaid wordt, allergisch zijn voor de hapjes of zich niet thuis voelen in de chique feestzaal? Als ze bang zijn dat ze niet ten dans worden gevraagd, omdat ze uit de toon vallen. Kortom: wie bepaalt de voorwaarden als je ‘mee mag doen’.

Inclusie binnenstebuiten

Wat als we het omdraaien: als we de samenleving betrekken bij deze groepen in plaats van andersom? Dat voelt al anders. Je vraagt niet de minderheid om te bewegen, iets wat ze vaak al doen. Je nodigt de meerderheid uit om in beweging te komen en hun blinde vlek te ontdekken.

Blinde vlek van de meerderheidspositie

Het hangt er dus vanaf vanuit welk perspectief je praat als we het hebben over ‘meedoen’. Daar zijn we ons vaak niet van bewust omdat we zo gewend zijn aan onze eigen context. Door hier aan voorbij te gaan, bevestig je met de beste bedoelingen de scheve verhoudingen die er al zijn. De blinde vlek van de meerderheidspositie.

Durf in de spiegel te kijken

Die blinde vlek hebben we allemaal. Onze collega Tirzah die in een rolstoel zit, gaf onlangs een voorbeeld toen ze geïnterviewd werd in Trouw. Ze heeft ervaren dat er vaak moeilijk wordt gedaan over thuiswerken. Ze kreeg te horen dat het voor de collegiale relaties belangrijk is om op kantoor te komen en elkaar live te kunnen spreken. Corona gooide dat overhoop en toonde aan dat thuiswerken prima kan. Toch wel. Pijnlijk dat corona nodig is om dat te ontdekken. En wat is het dan noodzakelijk om open en eerlijk naar jezelf te durven kijken. Dan pas kan je er iets mee en is er ruimte voor groei.

Inclusief beleid

Inclusief beleid is meer dan een afvinklijstje, het is sámen het feestje organiseren. Uiteindelijk gaat het om wederzijds, gelijkwaardig contact. Onder meer door anders naar onszelf en naar elkaar te gaan kijken. Niet de meerderheid of minderheid vastzetten, maar ons in beide herkennen. En van daaruit verbinding maken.

Wil je eens sparren over inclusief beleid en hoe je dat aanpakt in de praktijk? Neem contact op.

  • Leestijd 3 minuten
  • Publicatiedatum 22-02-2021
  • Thema Diversiteit
  • Type Blog